Paddock paradise aanleggen

Een paddock paradise, equi habitat, paardentuin, HIT-Actiefstal; er zijn meerdere namen voor het natuurlijker houden van paarden dus geef het vooral een andere naam als je kriebels krijgt van de term ‘paradise’. Er komt steeds meer bewustzijn en aandacht voor de behoeftes van paarden bij het houden hiervan. Fijn, maar hoe pak je dat aan met een stalsysteem dat bij veel gemeenten nog niet eens bekend is?

image

Wat is een paddock paradise?

Om in ons kikkerlandje op een natuurlijke wijze paarden te houden, dat is onmogelijk. Maar je kan wel het natuurlijke gedrag van een paard meer stimuleren door de huisvesting zo aan te passen dat ze onder andere meer moeten bewegen. Aanbieden van een groter aanbod voedsel op verschillende hoogtes en bodems met verschillende ondergronden zijn eigenschappen die horen bij een paddock paradise. De meeste paddock paradises bestaan uit een weide met daaromheen een zandpad. Dit zandpad oftewel de track dient altijd droog te blijven en voorkomt dat de weide wordt vertrapt of de paarden te veel gras eten. De paarden kunnen beschutting vinden in een schuilstal of groepshuisvesting aan de track, maar individuele stalling voor de nachten komt ook voor.


 Is een paddock paradise geschikt voor mijn locatie?

Door veel paardenhouders met een traditionele stal (zowel hobbymatig als bedrijfsmatig) wordt een paddock paradise als alternatief gezien en iets wat heel ver van hun bed staat. Maar jaren terug had ook nog niemand een gewoon zandpaddock en nu wel, bij Mount advies zien wij een paddock paradise als weer een volgende stap. Deze stap kun je echt zien als een verrijking van je locatie en bedrijf. Vergelijk het met de hippies die de verlaten terreinen in de stad gebruik(t)en om samen te komen. Vervolgens komt er een koffietentje, raken meer mensen bekend met de plek en komen er steeds meer andere mensen. Zo is het ook met paddock paradise. Steeds meer mensen komen in aanraking met deze term. Zeker als de paarden in een paddock van 10 bij 10 meter (of vaak nog kleiner) de hele dag stilstaan, daag je in een paddock paradise deze paarden uit om meer te bewegen. Iets waar ze van oorsprong voor gemaakt zijn. Ook is het een heel handig hulpmiddel om je paddocks of ook wel je hele terrein droog te houden en draagt het bij aan de biodiversiteit. Iets wat steeds belangrijker wordt bij het aanvragen van vergunningen. Een paddock paradise is meer dan een pad om je wei heen leggen.

image

Kan je met een paddock paradise meer paarden op een kleiner oppervlak houden?

Dit kan inderdaad, maar hoeft niet per se zo te zijn. Wat wel zo is, is dat je efficiënter omgaat met de ruimte die je hebt. Als je paard altijd stilstaat of heen en weer loopt door de natte modderplekken in de wei dan zorgt dit voor verdichting van je bodem. Als je paard over een groter oppervlak beweegt en de grond gelijkmatiger wordt gebruikt, voorkom je dat er piekbelasting ontstaat en is het weideonderhoud een stuk makkelijker. Hier kan een paddock paradise aan bijdragen.


 Is een paddock paradise alleen voor groepshuisvesting?

Ja en nee. Dit is helemaal afhankelijk van hoe je het terrein inricht. Een paddock paradise met een groepshuisvesting kan echter op een kleiner oppervlak dan wanneer je meerdere individuele weilanden en tracks aanlegt. Ook kan je het paddock paradise verdelen in stukjes of losse elementen uit het paddock paradise-systeem toepassen zoals een heuvel, poel of snackhaag. Tot slot kan je de paarden die je in de paddock paradise laat ook laten rouleren gedurende de dag als ze individueel gestald staan. Veel sportruiters ervaren dat hun paard na een paar uur weer naar binnen wil en deze paarden kunnen dus perfect ingezet worden om te rouleren. Zelfs gewone paddocks kunnen met een kleine aanpassing door bijvoorbeeld een ruwvoerpunt zo ver mogelijk bij het water vandaan te plaatsen of een groenelement toe te voegen al voor meer beweging zorgen van het paard. Een paddock paradise kan dus op verschillende manieren worden gebruikt; ook individueel.

image

Hoe begin je met de realisatie van een paddock paradise?

Er zijn veel verschillende ideeën over hoe je een ontwerp maakt voor een paddock paradise. Voor mensen die zich al verdiept hebben zijn de termen equi habitat en passieve fysio niet onbekend. Deze ideeën en concepten hebben allemaal tot doel om het paard meer zijn natuurlijke gedrag te laten uitoefenen. Er zijn inmiddels verschillende theorieën en gedachten over hoe je het beste ontwerp voor je paard kan maken. Veel mensen beginnen dan ook met een ontwerp maken en de diverse elementen aanleggen maar is dit wel de juiste weg?
 
Bij Mount advies pakken we het anders aan. Vanuit onze stedenbouwkundige achtergrond zijn we gewend om hele nieuwbouwwijken te ontwerpen. Van nul af aan een hele stad ontwerpen daar komt wel het een en ander bij kijken. De eerste stap is altijd de ‘lagenbenadering’ en zo doen we dat ook voor een ontwerp voor een paddock paradise. Het principe van de lagenbenadering komt uit de ruimtelijke ordening waarbij wordt beoordeeld wat het landschap te bieden heeft.  Het landschap opgebouwd uit drie ‘lagen’:

  • Ondergrond (water, bodem en het zich daarin bevindende leven)
  • Netwerken (alle vormen van zichtbare en onzichtbare infrastructuur zoals bijvoorbeeld kabels en leidingen, wegen, elektriciteitsmasten)
  • Occupatie (inrichting van steden en dorpen en gemaakt groen). 

Een goede analyse met hulp van de lagenbenadering geeft een stevige basis voor een ontwerp.
 
Het terugbrengen van de historische structuren staat met stip op nummer één in onze ontwerpen. Als er vroeger ergens een beekje stroomde dan zal deze plek altijd natter zijn. Door deze zaken uit de analyse te gebruiken en weer zo veel mogelijk terug te brengen, geeft dit een positieve bijdrage aan het functionele gebruik van het terrein. Vervolgens gaan we aan de slag met een SWOT-analyse. Hierin bekijken we wat de sterke en met zwakke punten van het terrein zijn en waar kansen liggen en wat mogelijk voor problemen gaat zorgen. De sterke punten wil je behouden en de zwakke moet je rekening houden of aanpassen. Alle risico’s waardoor je plan niet tot uitvoering zou komen brengen we in kaart. Hierdoor ontstaat een vlekkenplan en aan de hand van dit vlekkenplan kunnen we een paddock paradise gaan inrichten. Kortom er gebeurt dus een hele hoop voordat wij beginnen met tekenen!

image

Welke vergunning heb ik voor een paddock paradise nodig?

Dat is een goede vraag, omdat de term ‘paddock paradise’ of ‘paddock’ niet in een bestemmingsplan van een gemeente voorkomt. Wanneer je bij de gemeente vraagt of je dit aan mag leggen dan is de kans groot dat het niet mag. Simpelweg omdat ze niet weten wat het is. Dus is het zaak om alles uit elkaar te halen en los te toetsen voor een vergunning. Dat begint met het bepalen van het type landschap van het perceel en de archeologische waarde hiervan. Aan de hand daarvan kan beoordeeld worden of voor de tracks, graafwerkzaamheden of het planten van bomen vergunningen nodig zijn.


 Welke beplanting voor paddock paradise?

Bij een paddock paradise staan eetbare bomen en planten en meer biodiversiteit voorop. Daarnaast is het belangrijk om soorten te kiezen die passen bij het landschap en die vanuit vroeger hier ook al groeiden (inheemse soorten). Uiteraard moet er ook gekeken worden welke planten en bomen giftig zijn voor paarden. Hiervoor is het echter wel handig om enige kennis te verkrijgen van risicovolle planten voor paarden, maar ook de groeicurve van bepaalde planten en bomen. Welke soorten zijn juist eetbaar voor paarden en hoe lang hebben ze nodig om te volgroeien, waarna je de paarden hier veilig op los kunt laten? Het zou een beetje jammer zijn als je jonge wilgenboompje na een week is verdwenen. Soms kan het dus handig zijn om (tijdelijk) een draadje te spannen, zodat ze hier niet of deels bij kunnen.


 Afrastering paddock paradise

In de meeste gevallen mag je de omheining van je paddock paradise vergunningsvrij plaatsen. Hiervoor gelden namelijk de landelijke regels uit het Besluit omgevingsrecht (Bor). Is je hekwerk niet hoger dan één meter dan is deze altijd vergunningsvrij. Voor de meeste paardenhouders is dit natuurlijk niet hoog genoeg. Er zijn gelukkig mogelijkheden om de omheining tot 2 meter hoog vergunningsvrij te realiseren, wanneer je voldoet aan de volgende regels:

  • De omheining wordt geplaatst op een erf of perceel waar al een gebouw op staat waarmee het een functionele relatie heeft
  • Het hekwerk achter de voorgevelrooilijn wordt gerealiseerd
  • De omheining op meer dan 1 meter afstand van openbaar toegankelijk gebied wordt opgericht, tenzij er geen welstandeisen vanuit gemeentelijk beleid van toepassing zijn.

Deze vergunningsvrije regels gelden alleen voor erfafscheiding, de buitenkant van je terrein dus. Wil je binnen in je terrein werken met verschillende afgezette stukken en tracks dan kan het zijn dat je voor deze omheining een vergunning nodig hebt. Meer weten over vergunningsvrije mogelijkheden? Lees dan ook deze blog over vergunningsvrij bouwen.

placeholder image

Vergunning schuilstal en overdekte voerruif

Bij een schuilstal kan iedereen zich wel voorstellen dat hier een vergunning voor nodig is, maar hoe zit dat bij een overdekte voerruif? Een stalen constructie mag je gewoon plaatsen, maar een vaste voerruif met overkapping van hout daarentegen niet altijd. Hierbij is de kans groot dat deze onder dezelfde regels valt als de schuilstal. Waar een schuilstal vroeger gewoon werd gedoogd of juist niet toegestaan, stellen gemeenten nu vaak bepaalde randvoorwaarden hieraan. In het artikel over schuilstallen leggen we hier alles over uit.


 Waarom Mount advies inschakelen bij een paddock paradise?

Er zijn tegenwoordig genoeg mensen die je kunnen helpen bij het realiseren van je paddock paradise. Als je er zelf ervaring mee hebt dan kom je zonder professionele hulp ook een heel eind, maar stiekem komt er bij de voorbereiding toch veel meer bij kijken dan je zou verwachten. Vooral het maken van de analyses en het vooronderzoek voor de vergunningen vergt veel kennis van zake op het gebied van ruimtelijke ordening. Iets waar Mount advies in is gespecialiseerd en jarenlange ervaring in heeft opgedaan.

Heb je nog vragen? Ik sta graag voor je klaar.

Feije Smies - van Eijndhoven

Feije Smies - van Eijndhoven

Expert en strategisch adviseur hippische ruimtelijke ordening